Dobroczynny wpływ roślin na psychikę nie jest tajemnicą. Stosowanie hortiterapii może przynieść wspaniałe skutki nie tylko w przypadku osób przechodzących rekonwalescencję po przebytych urazach, ale również seniorów.
Spędzanie czasu wśród natury dla większości osób, nie tylko starszych, stanowi prawdziwe ukojenie. Oprócz korzyści natury psychologicznej, może ono również wpływać na ogólną poprawę stanu zdrowia. Coraz popularniejsze staje się na przykład branie ,,leśnych kąpieli”, które jest powszechnie znaną praktyką na Dalekim Wschodzie. Są to spacery połączone z pracą nad oddechem, przyczyniające się do lepszego dotlenienia i relaksu. Inną metodą, powszechnie stosowaną jako uzupełnienie terapii konwencjonalnych, jest hortiterapia, inaczej nazywana ogrodolecznictwem. W jej przypadku miejscem o leczniczym potencjale jest nie las, a – jak podpowiada sama nazwa – ogród.
Hortiterapia – krótka historia
Metoda ta wykorzystywana jest na świecie w zasadzie od starożytności. Mówiąc natomiast o czasach nowożytnych, za ojca tej metody uznaje się Benjamina Rusha, który stosował ją jako element uzupełniający terapii psychiatrycznej. W XIX wieku na świecie zaczęły powstawać pierwsze kliniki otoczone ogrodami, które pacjenci mogli uprawiać. Do dziś metoda ta jest chętnie stosowana w przypadku chorych leczonych psychiatrycznie, ale nie tylko – znalazła również szerokie zastosowanie w procesie rekonwalescencyjnym osób po przebytych urazach, a także zmagających się z uzależnieniami czy niepełnosprawnością. Formalnie nie jest to metoda terapeutyczna, jednak w charakterze uzupełnienia innych środków jest uznana przez wiele autorytetów na całym świecie.
Hortiterapia dla seniorów – zalety metody
Nie trzeba zresztą eksperta, by przekonać się, jak kojące może być przebywanie wśród roślin, jak również praca z nimi. Wykonywanie niewymagających użycia ciężkich narzędzi zabiegów pielęgnacyjnych w ogrodzie bywa źródłem sporej satysfakcji, a do tego uczy cierpliwości i koi nerwy. Hortiterapia gwarantuje praktykującym ją osobom wiele korzyści, które są bardzo znaczące w przypadku seniorów. Po pierwsze, zauważono, że metoda ta jest skutecznym sposobem na oderwanie myśli od zmagań z chorobą. Stan zdrowia i psychiki osób starszych, zmagających się z często nawarstwiającymi się problemami zdrowotnymi, może poprawić się, jeśli mają oni szansę na mentalną ucieczkę od zmartwień. Ponadto, hortiterapia pozwala również rozładować agresję i frustrację. To ważne w przypadku seniorów, którzy zmagając się z problemami różnej natury, mogą dać ujście swoim negatywnym emocjom właśnie za pośrednictwem pracy w ogrodzie.
Aby przeprowadzić hortiterapię dla seniorów, wystarczy niewielki obszar, który dany ośrodek może przeznaczyć pod uprawę i podstawowe narzędzia, które nie powodują żadnych zagrożeń. Obcążki, konewki, wiaderka, niewielkie motyki – tyle wystarczy, aby móc wprowadzić ogrodolecznictwo do codziennych zajęć. W przypadku tego rodzaju terapii, szczególnie istotna jest regularność. Ważne, by aktywności ogrodowe przeprowadzano kilka razy w tygodniu. To ogromna korzyść dla seniorów, którzy mogą w ten sposób zaczerpnąć mnóstwo świeżego powietrza, a przy tym oderwać się od zmartwień.
Hortiterapia dla seniora – korzyści osobiste i społeczne
Regularne przeprowadzanie hortiterapii umożliwia jej uczestnikom obserwowanie osiąganych dzięki swojej pracy efektów. W ten sposób widzą, jak rozwijają się uprawiane przez nich rośliny i mogą obserwować naturalne cykle. Tego rodzaju wymierne efekty to ważny element tej metody w przypadku seniorów.
W ten sposób mogą oni poczuć własną sprawczość i znaleźć kolejny cel do realizacji. Równie ważne, jak aspekty osobiste, są tutaj również te społeczne. Seniorzy pracują w ogrodzie razem, wspólnie osiągając cele. Podczas hortiterapii mogą nawiązywać nowe więzi. Przy tym, praca z roślinami staje się ich wspólnym zainteresowaniem i tematem do rozmów.
Hortiterapia – czy jest bezpieczna?
Oczywiście, wiele osób z początku bywa zaniepokojonymi pomysłem wprowadzenia tej formy terapii. Wydaje im się, że nie jest ona do końca bezpieczna, zwłaszcza dla osób starszych, które miewają problemy ze sprawnością. Czasami w debacie dotyczącej zasadności stosowania hortiterapii podnoszone są również argumenty dotyczące szkodliwości niektórych roślin i możliwości wywołania przez nie reakcji alergicznej. W rzeczywistości jednak ogrodolecznictwo nie stwarza żadnego zagrożenia dla uczestników zajęć. Ogrody, w których się odbywają, nie są przypadkowo wybrane, a starannie zaprojektowane na potrzeby terapii. Również narzędzia wykorzystywane w jej trakcie są dobierane w taki sposób, by nikt nie mógł zrobić sobie krzywdy. Osoby, zajmujące się przeprowadzaniem hortiterapii biorą pod uwagę możliwości uczestników. Często w takich ogrodach ścieżki są szersze, a rabaty – podwyższone, co ułatwia pracę seniorom czy też osobom niepełnosprawnym. Dlatego tego rodzaju zajęcia mogą przynieść wyłącznie korzyści, a w żadnym wypadku zagrożenie dla zdrowia.
Jak widać, ogrodolecznictwo jest znakomitą metodą terapeutyczną, która może być stosowana w Domach Seniora. Liczne korzyści na gruncie osobistym i społecznym, a także możliwość psychicznego odreagowania i zrelaksowania się – wszystko to sprawia, że hortiterapia jest coraz chętniej stosowana w różnego rodzaju ośrodkach.